درباره مقاومت درمانگر!!

مقاومت در روان‌درمانی

“مقاومت” به  یک پدیده متناقض در روان‌درمانی اشاره دارد؛ مراجعینی که برای غلبه بر مشکلات روانی خود به دنبال دریافت کمک می‌آیند ولی ظاهراً در برابر تلاش‌های درمانگر در کمک برای رسیدن به این هدف مقاومت می‌کنند.

اما کسی مانند لازاروس بیان می‌دارد که مقاومت ابزار درمانگر برای توجیه شکست خویش در درمان است. بر این اساس وقتی برخی درمانگران به مراجعین خود برچسب «مقاوم» می‌زنند در واقع این برچسب را به فرد اشتباهی زده‌اند؛ خودشان هستند که مقاوم هستند.

با در نظرگرفتن این نکته، مقاومت به باورها و رفتارهای مراجع و/یا درمانگر اطلاق می‌گردد که در فرایند درمان اختلال ایجاد می‌کنند ( نینان و دریدن، ۲۰۱۵).

جلوه‌های مقاومت درمانگر در درمان شناختی‌رفتاری (CBT)  :

• رفتارهای یک جانبه در فرایند درمان:

تعیین برنامه جلسه و تکالیف خانگی به‌صورت یک‌جانبه، به‌جای همکاری مشترک با مراجع

•  پیش‌داوری:

تلاش برای تأیید پیش‌فرض‌های خود درباره‌ی مشکلات مراجع، به‌جای پیش بردن درمان با ذهنی باز و جست‌وجوگر

• اجرای خشک پروتکل‌ها:

تعیین اهدافی بلندپروازانه برای مراجع با هدف نمایش توانمندی‌های شخصی؛ اجرای خشک و انعطاف‌ناپذیر پروتکل‌های درمانی

• سخنرانی به جای گفت‌و‌گو:

سخنرانی زیاد به‌جای پرسشگری، و نادیده‌گرفتن یا پاسخ ندادن به دغدغه‌های مراجع

• سرزنش مراجع:

سرزنش مراجع برای هرگونه مانع یا دشواری در روند درمان

• تمرکز بر تحسین درمانگر:

برخورد با مراجع به‌گونه‌ای که گویی هدف اصلی او از حضور در درمان، تحسین «حکمت» درمانگر است.

منابع:

Lazarus, A. A., & Fay, A. (1982). The tactical use of flexibility in psychotherapy. Psychotherapy: Theory, Research & Practice, 19(1), 3–10.

Neenan, M., & Dryden, W. (2015). Cognitive behavioural therapy: 100 key points and techniques (2nd ed.). Ro.

آیا شما به عنوان درمانگر از مقاومت‌های خود آگاه هستید؟

آیا برای مدیریت آن‌ها در اتاق درمان اقدامی انجام داده‌اید؟

کارگاه سقراط در اتاق درمان فرصت بسیار مناسبی است برای شناسایی مقاومت‌های خود به عنوان درمانگر و کسب مهارت و تسلط برای مدیریت آن در اتاق درمان.